حتما تا الان واژه پروتکل (Protocol) به گوش شما خورده است. در این مقاله ما قصد داریم تا تعریف درست و هدفمندی از واژه پروتکل داشته باشیم. پروتکل در مباحث کامپیوتری در واقع به یک قرارداد گفته می شود که این قرار داد ضوابط و اصولی دارد که هر دو طرف ملزم به اجرای آن هستند.
در ادامه قصد داریم تا با تعاریفی زیر بیشتر آشنا شویم:
- مفهوم پروتکل
- انواع پروتکل
پروتکل چیست؟
به طور کلی پروتکل را میتوان به مجموعه قوانین و مقرارتی که در یک شبکه حاکم است بیان نمود.
پروتکل اینترنت، مهم ترین قرار دادی است که برای مبادله اطلاعات در شبکه های اینترنتی وجود دارد. پروتکل زبان مشترک ارتباط بین کامپیوتر ها می باشد. این قرار داد پایه و اساس شکل گیری اینترنت می باشد که وظیفه اش هدایت بسته های اطلاعاتی در ساختار شبکه است. پروتکل های متعددی در لایه های مختلف شبکه وجود دارد که در ادامه به توضیح مختصری برای هر یک از آن ها خواهیم پرداخت.
یک مثال اجتماعی برای مفهوم پروتکل
اگر شما به یک کشور خارجی سفر کنید , بایستی زبان مکالمه آنها را بلد باشید . در غیر اینصورت قادر به صحبت کردن با آنها نخواهید بود . البته شاید بتوانید با فراگیری زبان با آنها صحبت کنید ولی در صورتی که بخواهید به طور موثر در آن کشور زندگی کنید بایستی لباس و فرهنگ آن کشور را بیاموزید و از آن پیروی کنید . پروتکل نیز شامل قوانین و رویه هایی فرا گیر می باشد .
انواع پروتکلها
انواع مختلفی از پروتکلها وجود دارد که نقش مهمی در برقراری ارتباط دستگاههای مختلف از طریق شبکه دارند. این پروتکلها عبارتند از:
۱- TCP : پروتکل کنترل انتقال (Transmission Control Protocol)
۲- IP : پروتکل اینترنت (Internet Protocol)
۳- UDP : پروتکل دیتاگرام کاربر (User Datagram Protocol)
۴- POP : پروتکل دفتر پست (Post office Protocol)
۵- SMTP : پروتکل ساده انتقال پست الکترونیکی (Simple mail transport Protocol)
۶- FTP : پروتکل انتقال فایل (File Transfer Protocol)
۷- HTTP : پروتکل انتقال ابَرمتن (Hyper Text Transfer Protocol)
۸- HTTPS : پروتکل انتقال ابَرمتن ایمن (Hyper Text Transfer Protocol Secure)
۹- Telnet: پروتکل اینترنت برای برقراری ارتباط با میزبانهای راه دور و پردازش محلی دادهها
۱۰- Gopher: پروتکلی برای در اختیار قرار گذاشتن اطلاعات با استفاده از سیستمی از منوها، صفحات یا اتصالاتی به Telnet
در ادامه توضیح مختصری برای هر یک از پروتکلها ارائه خواهیم کرد.
پروتکل کنترل انتقال (TCP)
TCP / IP یا پروتکل کنترل انتقال / پروتکل اینترنت، مجموعه ای از پروتکل های ارتباطی است که برای اتصال دستگاه های شبکه در اینترنت استفاده می شود. TCP / IP همچنین می تواند به عنوان یک پروتکل ارتباطی در یک شبکه خصوصی (یک اینترانت یا یک اکسترانت) استفاده شود. پروتکل کنترل انتقال یکی از مهمترین پروتکلها در میان مجموعه پروتکلهای اینترنت محسوب میشود.
پروتکل اینترنت (IP)
پروتکل IP به عنوان پروتکل آدرس دهی طراحی شده است. این پروتکل اغلب با پروتکل TCP استفاده میشود. آدرس آی پی به مسیریابی بستهها، از طریق گره های مختلف یک شبکه کمک میکند تا زمانی که به سیستم مقصد منتقل شود. پروتکل TCP/IP مشهورترین پروتکل اتصال شبکه است.
پیشنهاد آسان مگ: IP چیست و چه کاربردی دارد؟
پروتکل دیتاگرام کاربر (UDP)
UDP یا (User Datagram Protocol) یک پروتکل ارتباطی جایگزین برای پروتکل کنترل انتقال (TCP) است که در درجه اول برای برقراری اتصالات کم زمان و تحمل ضرر بین برنامه ها در اینترنت استفاده می شود.
پروتکل دفتر پست (POP)
پروتکل Post Office Protocol 3 که به اختصار POP3 شناخته می شود ، یکی از پروتکل های استاندارد و رایج دریافت ایمیل است که ایمیل را از سرور برای گیرنده محلی ایمیل ارسال می کند.
پروتکل ساده انتقال پست الکترونیکی (SMTP)
در پاسخ smtp چیست بایستی گفت SMTP یا (simple mail transfer protocol) یکی از پروتکلهای TCP/IP برای ارسال و دریافت نامههای الکترونیکی است. این پروتکل به دلیل محدودیتهایی در نگهداری نامهها، معمولا با پروتکلهای POP3 یا (post office protocol3) یا (internet message access protocol) IMAP استفاده میشود.
پروتکل انتقال فایل (FTP)
FTP پروتکل استاندارد شبکه است و برای انتقال فایل از یک هاست به هاست دیگر استفاده می شود. همچنین از این پروتکل برای آپلود صفحات وب و سایر اسناد میان سرورها استفاده می شود. معماری این پروتکل Client Server بوده و اتصال داده و کنترلی را به صورت مجزا بین سرویس دهنده و سرویس گیرنده برقرار می کند.
پروتکل انتقال ابَرمتن (HTTP)
پروتکل HTTP برای انتقال یک ابرمتن بین دو یا چند سیستم طراحی شده است. تگ های HTML برای ایجاد لینک ها استفاده میشوند. این لینکها ممکن است به هر شکلی مانند متن یا تصاویر باشند. HTTP مبتنی بر اصول Client-server طراحی شده است که اجازه می دهد یک سیستم مشتری برای ایجاد یک درخواست، یک ارتباط با ماشین سرور برقرار کند. سرور درخواست ایجاد شده توسط مشتری را تایید میکند و به آن پاسخ میدهد.
پروتکل انتقال ابَرمتن ایمن (HTTPS)
پروتکل HTTPS یک پروتکل استاندارد برای ایمن سازی ارتباط بین دو کامپیوتر در هنگام استفاده از مرورگر و یا محافظت از آنها در برابر سایر داده های جمع آوری شده از سرور وب است. پروتکل HTTP برای انتقال داده ها بین مرورگر سرویس دهنده (درخواست) و وب سرور (پاسخ) در فرمت Hypertext استفاده می شود تفاوت پروتکل HTTPS با HTTP این است که انتقال دادهها در یک فرمت رمزگذاری شده انجام میشود. بنابراین می توان گفت که HTTPS مانع از این میشود که هکرها داده ها را در طول انتقال بستهها، تحریف یا اصلاح کنند.
پروتکل Telnet
پروتکل Telnetمجموعهای از قوانین طراحی شده برای اتصال یک سیستم با سیستمهای دیگر است. در اینجا فرآیند اتصال ورود به سیستم از راه دور نامیده میشود. سیستمی که برای اتصال درخواست اتصال میدهد، کامپیوتر محلی است و سیستمی که اتصال را میپذیرد، کامپیوتر راه دور است.
پروتکل Gopher
پروتکلی هست برای در اختیار قرار گذاشتن اطلاعات با استفاده از سیستمی از منوها، صفحات یا اتصالاتی به Telnet است.این پروتکل از نوع قدیمی پروتکل http است و در این نوع پروتکل کامپیوتر میزبان می تواند به کامپیوتر سرور ارتباط بر قرار کرده و تبادل اطلاعات کند.این پروتکل نیز مبتنی بر اصل client/server است.
آسان رایان ارائه دهنده خدمات ثبت دامنه ، هاستینگ ، سرور مجازی و اختصاصی ، طراحی وب سایت